Getuigenissen

'Ik wil dat we samen eten!' Leg  als Vlaming maar eens uit aan een Filipino die enkel een lokale taal spreekt, dat je de culturele regel wil breken en als gast samen met hen wil eten. Arthur deed via Geneeskunde voor de Derde Wereld (G3W) zijn stage bij de Filipijnse volksbeweging Gabriela. Gecharmeerd door de warme mentaliteit van de bevolking, dompelde hij zich helemaal onder in de Filipijnse samenleving.

Dat ik naar het buitenland wou, dat wist ik al langer. Via Geneeskunde voor de Derde Wereld (G3W) kreeg ik de kans stage te lopen bij een van hun partnerorganisaties in het buitenland. Ik kon naar Palestina en naar de Filipijnen. Ik heb lang getwijfeld waar ik heen wou, tot het conflict tussen Israël en Palestina mijn keuzeprobleem weg nam.

In juli kreeg ik de bevestiging dat ik in oktober zou kunnen vertrekken. De praktische voorbereiding is eigenlijk een lijstje dat je kan afwerken: tickets bestellen, visum regelen, de nodige inentingen krijgen,… Mentaal vond ik het een stuk lastiger, zo erg zelf, dat ik eind augustus helemaal niet meer wou vertrekken. Ik had het moeilijk met het idee dat ik alles moest achterlaten. Eenmaal op de luchthaven was van die ‘angst’ geen sprake meer. Ik was er wel klaar voor.

Andere omgeving, andere cultuur

Mijn eerste indruk was een vertekend beeld. Ik was meer dan 24 uur onderweg: ik vertrok ’s middags in België en kwam de dag erna om 22 uur lokale tijd aan in de Filipijnen. Je wordt daar meteen geconfronteerd met een andere omgeving, een andere cultuur. Mijn eerste indruk was dus niet volledig positief, maar ik denk dat het eerder een mentale kwestie was en ik misschien te hoge verwachtingen had.

Maar dat vertekend beeld werd snel rechtgezet. Ik startte mijn stage in de hoofdstad, Manilla: een bruisende maar ongelofelijk drukke stad, vol supervriendelijke mensen. Ik ging aan de slag bij Gabriela, een volksbeweging / vrouwenbeweging. Deze organisatie steunde de linkse oppositie en was echt actief binnen de gemeenschap. Situaties waarbij het beleid en de politiek tekortschoot werden aangeklaagd, politieke gevangenen werden ondersteund, we organiseerde ‘women clinics’, waarbij vrouwen fysieke, psychische en juridische hulp konden krijgen,…  Ik werd ingeschakeld voor de communicatie: internationale contacten onderhouden, nieuwsbrieven schrijven en uitsturen, betogingen voorbereiden.

Om een beter zicht te krijgen op de lokale situatie heb ik ook door het land kunnen reizen. Zo verbleef ik ongeveer een week in Tacloban, daar waar de tyfoon Haiyan in 2013 lelijk huishield. Het was de bedoeling om de lokale situatie te vatten, de toestand te zien vanuit de ogen van de bevolking. Je merkt dat de regering er geen goed werk geleverd heeft, de heropbouw slecht heeft geleid en geld vaak verkeerd is terecht gekomen. Internationale organisaties doen wel erg hun best maar die botsen ook op hun limieten.  Voor de bevolking is de situatie echt wel schrijnend, de tyfoon heeft alles vernietigd en het dagelijkse leven omgegooid. Zo was er een heel dorp die door de hoge prijzen, al een jaar lang geen rijst meer had gegeten. Een vreselijke situatie, als je weet dat Filipino’s normaal rijst eten bij iedere maaltijd. Het is alsof wij geen brood of aardappelen meer zouden hebben.

De meest hallucinante gevolgen van de tyfoon waren zichtbaar op een van de eilanden die ik bezocht. Mensen woonden nog steeds in de noodtenten, ze hadden er echt een stad mee gebouwd: winkels, scholen, woonkamerrestaurants, … alles was in tenten. En voor de bewoners was het nog gekker, zo moesten vissers plots in de bergen gaan wonen, hun leven was gewoon omgedraaid.

Een warme douche

Ik heb me helemaal geblend met de lokale bevolking. In het begin had ik enkel contact met Filippino’s. Via via ben ik in contact gekomen met enkele Spanjaarden, maar buitenlanders waren maar een kleine deel van mijn kennissengroep. De feestdagen zoals Kerstmis vierde ik met de lokale bevolking. De laatste maand, verbleef ik zelf echt bij een familie in de slums, de sloppenwijken.

Wat ik vooral miste, was warm water. Het lijkt heel stom, als je in een land woont waar het iedere dag 30 graden is. Maar zo af en toe een warme douche, zou echt aangenaam geweest zijn. Ik heb echt een douche nodig om wakker te worden, en als je dan ’s ochtends zo een straal koud water over je heen krijgt … niet altijd even prettig. Maar uiteindelijk is dat natuurlijk verwaarloosbaar als je ziet wat je allemaal terugkrijgt. Niet meteen materieel, want de mensen hebben daar echt niets, maar gewoon de mentaliteit. Zelf al hebben ze niks, toch wordt je er als een koning ontvangen en krijg je een heerlijke maaltijd aangeboden.

Tijdens mijn reis door het land, verbleef ik een tijdje bij een vissersgemeenschap. Niemand sprak er Engels en aangezien er meer dan 100 talen zijn, was het onbegonnen werk om de lokale taal te leren. Alle communicatie verliep dus met handen en voeten. In de Filipijnse cultuur is het normaal dat je eerste de gast laat eten, maar ik wilde liever dat ze samen met me aten. Dat duidelijk maken was geen sinecure. Er werd eten voor me gebracht, maar ik raakte het niet aan. Ze probeerden mij duidelijk te maken dat ik moest eten, ik probeerde hen duidelijke te maken dat ik met hen samen wou eten. Een uur heb ik daar gezeten, met dat eten voor mijn neus, maar uiteindelijk hebben we de rest van m’n verblijf samen gegeten.

Impact in België

Uiteindelijk heeft zo’n stage maar een beperkte invloed voor de gemeenschap, en dat weten ze ook. Wat voor hen veel belangrijker is, is dat je nadien over de situatie vertelt in België, dat je hun ‘strijd’ ondersteunt van hieruit. Voor mij zelf had zo’n stage een grotere invloed: je komt in contact met andere culturen, leert een andere mentaliteit. Je leert veel over jezelf, als je voor een langere tijd alleen naar het buitenland trekt.

En eenmaal terug is België, is het nog eens aanpassen: ik was erg negatief, niets was goed en ik miste de Filipijnen. Maar nu slaag ik er toch wel in die positieve mentaliteit uit te dragen. En mijn band met de Filipijnen, die blijft. Ik blijf de situatie volgen en probeer er de mensen in België over te informeren. Dus ergens is de impact er wel.

Zie jij een stage met G3W ook wel zitten?

Lees er meer over op hun website. Bij het thema Stage op deze website vind je meer informatie over stage lopen in het buitenland.